Axit acetic là gì? Tính chất và ứng dụng của acid acetic

Axit axetic (CH3COOH) là một axit cacboxylic hữu cơ, nổi bật với vai trò là thành phần chính tạo nên vị chua của giấm. Đây là một axit yếu, có nhiều ứng dụng trong đời sống và công nghiệp.

Một số thông tin chính về axit axetic:

• Công thức hóa học: CH3COOH

• Các tên gọi khác: Axit ethanoic, giấm, axit metanecarboxylic.

Tính chất của axit axetic:

• Tính chất vật lý:

  • Trạng thái: Chất lỏng không màu.

  • Mùi: Mùi hăng chua đặc trưng của giấm.

  • Vị: Chua.

  • Tính tan: Tan vô hạn trong nước.

  • Nhiệt độ sôi: 118.1°C.

  • Nhiệt độ nóng chảy: 16.6°C.

  • Ví dụ: Giấm ăn thông thường chứa khoảng 5% axit axetic.

• Tính chất hóa học:

  • Là một axit yếu: Có thể làm đổi màu quỳ tím sang đỏ.

  • Tác dụng với bazơ: Tạo thành muối axetat và nước.

    • Ví dụ: CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O

  • Tác dụng với oxit bazơ: Tạo thành muối axetat và nước.

    • Ví dụ: 2CH3COOH + CaO → (CH3COO)2Ca + H2O

  • Tác dụng với kim loại đứng trước H: Tạo thành muối axetat và giải phóng khí hydro.

    • Ví dụ: 2CH3COOH + Mg → (CH3COO)2Mg + H2

  • Tác dụng với muối của axit yếu hơn: Tạo thành axit mới và muối mới.

    • Ví dụ: 2CH3COOH + CaCO3 → (CH3COO)2Ca + H2O + CO2

  • Tác dụng với rượu: Tạo thành este và nước (phản ứng este hóa).

    • Ví dụ: CH3COOH + C2H5OH ⇌ CH3COOC2H5 + H2O (xúc tác H2SO4 đặc)

Ứng dụng của axit axetic:

• Trong công nghiệp:

  • Sản xuất monome vinyl axetat (VAM) để sản xuất chất kết dính và sơn.

  • Sản xuất cellulose axetat để làm phim ảnh và sợi dệt.

  • Sản xuất axit terephthalic, nguyên liệu sản xuất chai nhựa PET.

  • Dung môi trong sản xuất thuốc nhuộm, thuốc trừ sâu và dược phẩm.

• Trong đời sống:

  • Giấm ăn: Dùng trong chế biến thực phẩm, làm gia vị.

  • Chất bảo quản thực phẩm: Ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn.

  • Chất tẩy rửa: Loại bỏ cặn bẩn và vết bám trên bề mặt.

Lưu ý khi sử dụng axit axetic:

Axit acetic đậm đặc có tính ăn mòn, cần sử dụng găng tay, kính bảo hộ khi tiếp xúc. Tránh hít phải hơi axit axetic, vì có thể gây kích ứng đường hô hấp. Bảo quản axit axetic ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh xa nguồn nhiệt và lửa.

Kết luận:

Axit axetic là một hợp chất hóa học quan trọng với nhiều ứng dụng trong cuộc sống và sản xuất. Cần lưu ý các biện pháp an toàn khi sử dụng axit axetic để tránh gây hại cho sức khỏe và môi trường.